Birey ve çevresi arasındaki ilişki karşılıklıdır ve bireyin çevresi ve çevrenin birey üzerindeki etkinliği sürekli beslenen bir etkileşim sistemi oluşturur.
Kent imajı, peyzaj ve çevresi arasında kurulan ilişkinin somutlaştığı bir noktaya veya alana doğru bireyin algıladığı etki, bireyin kentsel çevreden edindiği izlenimdir.
Bireyin kentsel çevreyi betimlerken ya da betimlerken kullandığı öğelerdir. Dolayısıyla kent imajı bireyseldir ve bireyin kentle kurduğu ilişki ve iletişime bağlı olarak farklılık gösterebilir.
Kimlik ve İmaj arasında kavramsal örtüşmeler olsa da; Aralarındaki belirgin fark, imajın kişisel bir değerlendirmeye, kimliğin ise toplu bir değerlendirmeye dayanmasıdır. Kentsel imaj öğeleri, kentsel etki noktaları ya da birey üzerinde iz bırakmış alanlardır.
Kevin Lynch (1965) “Image of the City” adlı kitabında kentsel imaj unsurlarını beş başlık altında değerlendirir: bağlantılar, sınırlar, bölgeler, odak noktaları ve nirengi noktaları. Lynch, kentsel imge ögelerinin anlatımı için önerilen kent imge haritasında beş öğeyi tanımlayan semboller kullanılarak bir kentin özetlenmiş ifadesini ortaya çıkarabilecek soyutlama düzeyi yüksek bir ifadenin ortaya konulabileceğini göstermiştir.
Kent imaj haritası şüphesiz değerlendirme ölçeği ile yakından ilişkilidir. Kentin tamamı için yapılan görüntü haritası, değerlendirme açısından mahalle ölçeğinde yapılandan kesinlikle farklı olacaktır. Kentsel imaj öğeleri aşağıda özetlenen anlamlara sahiptir.
Bağlantılar: Şehir içindeki eylem alanları arasındaki dolaşım ilişki eksenleridir. Kuşkusuz bu eksenlerin hepsi birey üzerinde etkili olan eksenler değildir. Bağlantılar, caddeler, sokaklar, kanallar, köprüler vs olabilir. Ulaşım, iletişim ağları da olabilir.
Sınırlar: Bunlar, şehir içindeki eylem alanları arasındaki ayrım çizgileridir. Kara ve deniz ayrımı sınır olarak kabul edilebilirken, kara topoğrafyasındaki keskin farklılık, demiryolları veya geniş kesitli yüksek akışlı yollar gibi engel oluşturan unsurlar sınır olarak kabul edilir. Sosyal olarak oluşturulmuş sanal sınırlar da bu kapsamda ifade edilebilir.
İlçeler: Kentsel eylem alanlarıdır. Konut, sanayi, yeşil kıyı alanları veya çalışma alanları, eğitim kampüsleri veya diğer donatı alanlarının oluşturulduğu farklı kentsel alanlardır.
Landmarks: Kullanıcıların kentsel mekanda bir araya gelip buluştuğu kırılma noktalarıdır. Meydanlar, meydanlar, bazı binaların önündeki uzantılar bu kapsamdadır.
İşaretler: Şehirlerde yol tarifi yaparken veya yön bulurken etkili yapılardır. Bunlar binalar olabileceği gibi çeşmeler, ağaçlar, kent mobilyaları gibi çeşitli yapı elemanları da olabilir. Kent, bu simge yapılar yardımıyla tanımlanır.
Kentsel İmaj Bileşenleri Yollar Evlerin içinden geçen bir yaya yolu, 15 metrelik bir anayol veya demiryolu, hem insanların çevrelerini algılaması için bir araç hem de onlara rehberlik eden bir nesnedir. Yollar bazen eşik, bazen de bölgeler arası geçiş için uygundur. Kevin Lynch, okunabilir bir şehrin uzak köşesinde olsanız bile yolların hiyerarşik yapısından şehir merkezine ulaşabileceğinizi tahmin ediyor. Yeşillenen ve yayalaştırılan yollar zorunlu olarak yayalar için bir rota oluşturup belirlerken, bir yol yayalar için bir sınır oluşturabilir.
Kenarlar
Yerleşim bölgesinde yürüyorsunuz; evler, parklar, otoparklar, belki bir ilkokul ve küçük bir pazar. Bir süre aynı yönde yürümeye devam ettiğinizde yolun karşısına geçiyorsunuz ve küçük sanayi bölgesi başlıyor. Yolların yanı sıra soyut sınırlar unsuru da genellikle iki farklı bölge arasındaki geçiş alanıdır.
Şehir ile deniz arasındaki plaj alanı, konut ile sanayi arasındaki yol veya duvarlar buna güzel örneklerdir. Kişinin kendi psikolojik sınırları da vardır ve bölgeyi tanımasında büyük rol oynayan etkenler arasındadır. Soyut bir lineer eşik gibidirler.
Bölgeler
Bazen bulunduğunuz konuma baktığınızda; Yollardan, yapı tipolojilerinden ve bölgenin mekansal özelliklerinden nerede olduğunuzu anlayabilirsiniz. Ticaretin yoğun olduğu, meydanların ve bir heykelin veya hizmet binalarının olduğu yerlerde aklınıza “şehir merkezindeyim” gelecek.
Konutlarla çevrili bir yerde yerleşim bölgesi olacak, gürültülü ve tek katlı atölyelerin bulunduğu yer ise sanayi bölgesi olacak. Bölgeler kişiden kişiye boyut ve şekil olarak değişebilir.
düğümler
Bu noktalar, gözlemcinin şehre girmesini sağlayan stratejik noktalar veya bir noktadan diğerine seyahat etmenin en akılda kalıcı olduğu yerlerdir. Kavşaklar birçok yolun birleştiği nokta olduğu için bağlı oldukları yol sisteminin özelliklerine göre işlevsellik kazanırlar.
Meydandan yaya yollarının buluştuğu bir düğüm, yakınlık hissi veren, insanların kent yaşamına katıldığı alanlar olduğu için odak noktası olarak adlandırılır. Bunu bir kavşak, meydan veya park olarak örnekleyebiliriz. İnsanların kesişme, birlik ve dağılım noktalarıdır.
Önemli Yapılar
Bir heykel, farklı bir bina, herhangi bir tabela, bir dükkan veya büyük bir dağ olabilir. Sinyal elemanları bir nokta referans kaynağı oluşturur. Genellikle kolayca tanımlanabilen fiziksel oluşumlardır. Herkesin uzlaşabileceği tabela öğelerinin (örneğin Paris, Eyfel Kulesi) yanı sıra özel kişisel tabela öğeleri de (Yaman Market gibi) olabilir. En belirgin özelliği, fiziksel ve/veya içerik veya unutulmaz nesneler olmalarıdır.
MUHAMMET KIRAZ
MMA+ DESIGN
Mimar
KENTSEL MORFOLOJİ
REFERANSLAR
Image of the City , (1960), Kevin Lynch
Site planning, (1962), Kevin Lynch
Kommentare